Chiếc bàn xoay thời vua Khải Định

Trong phủ thờ công chúa Ngọc Sơn (TP Huế) có chiếc bàn làm từ gỗ lim nguyên khối, dát tam khí và có thể xoay tròn phục vụ cho các buổi yến tiệc... của vua Khải Định.
Chiếc bàn quý này được đặt chính giữa ngay phủ thờ của công chúa Ngọc Sơn. Chủ nhân hiện tại của chiếc bàn này là nhà nghiên cứu Huế Phan Thuận An. Bàn được bày trí đơn giản với một bình cây cảnh và một số tài liệu, hình ảnh về phủ thờ.



Chiếc bàn quý do vua Khải Định cho làm được đặt chính giữa phủ thờ công chúa Ngọc Sơn (em gái vua Khải Định). Chủ nhân hiện tại của chiếc bàn là nhà nghiên cứu Huế Phan Thuận An. Ông Phan cho biết, năm 1965, nhân dịp vợ chồng ông kết hôn (vợ ông là cháu công chúa Ngọc Sơn), đức Từ Cung (vợ vua Khải Định) đã tặng chiếc bàn này làm quà cưới.



Mặt bàn được làm từ gỗ lim nguyên khối, đường kính 1,32 mét, xung quanh được chạm khắc tinh xảo.
Phía trên mặt bàn được khảm tam khí (ba loại vật liệu quý là bạc, đồng và xà cừ). Ở giữa bàn được khảm theo đề tài nhất thi nhất họa (một câu thơ, một bức tranh).



Mặt bàn được khảm tam khí (ba loại vật liệu quý là bạc, đồng và xà cừ) và ở chính giữa khảm theo đề tài nhất thi nhất họa (một câu thơ, một bức tranh). Câu thơ khảm bạc có nội dung: Một cành hoa đẹp đẽ, nồng nàn dưới ánh mùa xuân, và ứng với đó là bức họa hoa mai tượng trưng cho mùa xuân với hoa cúc làm nền.




Xung quanh bàn được chạm cặp dơi vây quanh chữ thọ. Dơi tượng trưng cho chữ "phúc", vây quanh chữ thọ tạo thành "phúc - thọ - phúc" như một lời chúc.



Chiếc bàn còn được thiết kế độc đáo giữa khúc nối của chân với mặt bàn bằng bốn trục phụ và một trục chính để có thể xoay tròn khi có lực tác động vào. Theo nhà nghiên cứu Phan Thuận An, chiếc bàn này được thiết kể dành riêng cho việc yến tiệc của nhà vua và gia đình. Việc thiết kế chiếc bàn có thể xoay được rất phù hợp cho việc có thể đưa các món ăn từ phía bàn bên kia về chỗ của người ngồi mà không phải đứng lên hay có người hầu hạ.



Do được thiết kể dành riêng cho việc yến tiệc của nhà vua và gia đình nên chiếc bàn có thể xoay tròn được, giúp đưa các món ăn từ phía bàn bên kia về chỗ của người ngồi mà không phải đứng lên hay có người hầu hạ.
Chân của chiếc bàn được thiết kế theo thế vững chãi và được chạm ba chữ thọ ở trên, ba chữ thọ ở dưới. Phía dưới là hình tam rồng.
Chân bàn được thiết kế vững chắcvà được chạm ba chữ thọ ở trên, ba chữ thọ ở dưới, phía dưới là hình tam rồng.



Rồng được chạm tinh xảo và điệu nghệ, cho thấy sự công phu của những người thợ xưa khi thiết kế chiếc bàn này.
Rồng được chạm tinh xảo, cho thấy sự công phu của những người thợ xưa khi thiết kế. Hình rồng bốn móng tượng trưng cho một món quà tặng của nhà vua.




Trên sáu chiếc ghế tựa cũng được chạm nổi dình dơi chầu chữ "Thọ".



Cùng với chiếc bàn, nhiều đồ vật của gia đình công chúa Ngọc Sơn từng sử dụng như đàn, đũa, hộp mứt... cũng được trưng bày, tạo nên nét cổ kính, trang nghiêm của một ngôi phủ thờ độc nhất vô nhị đất thần kinh.
Cùng với chiếc bàn, nhiều đồ vật của gia đình công chúa Ngọc Sơn từng sử dụng như đàn tranh... cũng được trưng bày, tạo nên nét cổ kính, trang nghiêm của một ngôi phủ thờ độc nhất vô nhị đất thần kinh.

Nguyễn Đông